Sposoby mielenia

Koneserzy doskonale widzą, że najlepsza jest kawa zmielona tuż przed jej przyrządzeniem. Proces mielenia sprawia, że z ziaren wydzielają się olejki aromatyczne, nadające kawie smak i zapach. W sprzedaży są dwa podstawowe młynki typu: młynki nożowe i żarnowe. Te pierwsze działają na zasadzie wirujących ostrzy. W zależności od czasu pracy ostrza rozbijają ziarna na grubsze, średnie lub bardzo drobne cząsteczki. Wadą młynka nożowego jest to, że miele nierównomiernie i ziarno kawy traci walory smakowe. Młynek żarnowy działa na zasadzie dwóch okrągłych żaren, miele kawę równomiernie i można wyregulować wielkość cząstek zmielonej kawy (od grubo mielonej do najdrobniejszego proszku). Wyrafinowani smakosze uważają, że mielenie elektryczne rozgrzewa ziarno kawy pozbawiając je walorów smakowych dlatego używają ręcznych młynków żarnowych. Mielenie ręczne, choć pracochłonne, daje wspaniałe efekty.

W zależności od sposobu parzenia kawę mieli się na różne sposoby:

  • bardzo miałko (na pyłek) – do parzenia po turecku w tygielku,
  • drobno – do ekspresów  niskociśnieniowych i wysokociśnieniowych,
  • grubo  –  do perkolatorów, filtrów, dzbanków i zaparzaczy z tłoczkiem.

Zdjęcia młynów znajdują się w zakładce Muzeum kawy.

Historia młynka – kalendarium

  • 1400-1500 r. – W Turcji pojawia się tradycyjny podłużny, cylindryczny młynek do kawy z mosiądzu.
  • 1430-1450 r. – W użycie wchodzi młynek do przypraw na czterech nóżkach, w którym mieli się również kawę.
  • 1600-1630 r. – W Europie stosuje się pierwsze moździerze z drewna i metalu do rozdrabniania kawy.
  • 1665 r. – W Damaszku pojawia się ulepszona wersja mosiężnego młynka tureckiego ze składaną rączką. Przez kolejne dziesięciolecia pojawiły się rozmaite wersje młynka, lecz zasada mielenia się nie zmieniła.
  • 1765 r. – W samym inwentarzu madame Pompadour, kochanka Ludwika XV, wymienia między innymi złoty młynek ozdobiony motywami gałęzi kawowca.
  • 1798 r. – Thomas Bruff Sr. patentuje pierwszy amerykański młynek, zapoczątkowując erę młynków naściennych.
  • 1813 r. – Alexander Duncan Moore patentuje ulepszoną wersję amerykańskiego młynka.
  • 1831 r. –  w Anglii David Selden patentuje młynek do kawy mający żarna z żeliwa.
  • 1832 r. – Edmund Parker i Herman M. White patentują w Stanach Zjednoczonych nowy domowy młynek do kawy i przypraw.
  • 1848 r. – Luke Herbert patentuje pierwszy w Anglii młynek do mielenia dużych ilości kaw.
  • 1855 r. – W Nowym Jorku Van Vliet patentuje domowy młynek wyposażony w żarna, które najpierw łamią, a następnie mielą ziarna.
  • 1875 r. – Turner Strowbridge po raz pierwszy patentuje w Stanach Zjednoczonych  młynki skrzynkowe.
  • 1878 r. – Rudolphus L. Webb patentuje w Stanach Zjednoczonych ulepszoną wersję młynka skrzynkowego do użytku domowego.
  • 1879 r. – W Filadelfii John C. Dell patentuje sklepowy młynek do kawy.
  • 1888 r. – Bracia Morgan rozpoczynają w Stanach Zjednoczonych produkcję młynków do kawy domowego użytku.
  • 1897 r. – W Stanach Zjednoczonych rusza produkcja młynków sklepowych napędzanych elektrycznie.
  • 1900 r. – Charles Morgan patentuje w Stanach Zjednoczonych młynek szklany, wyposażony w wyjmowalną szklaną miarkę do ziaren.
  • 1910 r. – Frank Bartz patentuje w Stanach Zjednoczonych płaskie i wklęsłe mielące tarcze do młynków elektrycznych udoskonalone skośną, koncentryczną zębatką.
  • 1916 r. – Jules Le Page patentuje w Stanach Zjednoczonych ostrza tnące do mielenia kawy wykorzystane w późniejszych młynkach nożowych.

Źródło: “Tajemnice kawy” Sara Magdalena Woźny, Wydawnictwo ZYSK I S-KA,Poznań 2011

← powrót