Sposoby parzenia kawy
-
Zaparzanie kawy w dzbankach
Najstarszy i najprostszy sposób zaparzenia kawy. Do dzbanka wsypujemy odmierzoną ilość grubo zmielonej kawy i zalewamy wrzątkiem, mieszamy, odczekujemy chwilę, aż napar naciągnie, przecedzamy i rozlewamy do filiżanek albo kubków.
-
Zaparzanie w filtrze
Na nagrzany dzbanek nakładamy porcelanowy filtr i wsypujemy do niego średniej grubości zmieloną kawę. Odpowiednie zmielenie powoduje, ze kawa zatrzymuje wrzątek i otrzymujemy dobry napar. Zbyt grubo zmielone ziarna spowodują szybkie przepuszczenie wody i utratę aromatu naparu. Kawę zalewamy niewielką ilością wrzątku, aby tylko ją zmoczyć. dzięki temu fusy spęcznieją, zatrzymując wodę do czasu, aż zacznie skapywać do dzbanka jako maksymalnie nasycony napar.
-
Zaparzanie przez macerację
Stawiamy na płytce dzbanek z odpowiednią ilością wody, zmieloną kawę wsypujemy do filtra i przykrywamy specjalną pokrywką. Kiedy woda zacznie parować i wrzeć, pod wpływem podwyższonego ciśnienia zostaje wypchnięta pod pokrywkę, wypełnia filtr, a następnie przesącza się przez zmieloną kawę i spływa z powrotem do dzbanka. Sposób ten nazywamy też przepływowym. Wymaga on uwagi, gdyż nadmierna maceracja prowadzi do zaniku aromatu i powoduje gorycz naparu.
-
CONA – zaparzanie próżniowe
Do próżniowego zaparzanie kawy potrzebne są dwa naczynia połączone szlifem, czyli dopasowanych złączem. Dolne naczynie służy jako zbiornik, górne oddzielone najczęściej porcelanowym filtrem, na który nasypujemy drobno zmieloną kawę, służy do przesączania naparu. Połączona naczynia stawiamy na płytce. Gdy woda w dolnym naczyniu zacznie wrzeć, przechodzi w postaci pary do górnego naczynia, gdzie się skrapla. W momencie gdy całą woda przejdzie do górnego naczynia, aparat zestawiamy z płytki, aby wrzątek mógł spłynąć przez drobno zmieloną kawę do dolnego naczynie. Czynność powtarzamy 2-3 razy.
Filmik – zobacz jak działa CONA
-
Kafetiera
Dolną część napełniamy wodą do zaworku bezpieczeństwa, wkładamy sitko z drobno mieloną kawą i całość zamykamy pokrywką. Para z podgrzewacza wody przechodzi pod ciśnieniem przez filtr ze zmieloną kawą i skrapla się w postaci naparu w górnej części kafetiery.
-
Kawa po turecku
Dwie małe filiżanki zimnej wody wlewamy do wysokiego, ocynkowanego mosiężnego rondelka (tygielka) i zagotowujemy. Kiedy woda zacznie wrzeć, dodajemy dwie płaskie łyżeczki drobnokrystalicznego cukru i pięć, tej samej wielkości, łyżeczek bardzo miałko zmielonej kawy, najlepiej utłuczonej w moździerzu. Można dodać również przyprawy – kardamon, cynamon, anyż, w zależności od preferencji. Wszystko razem doprowadzamy trzykrotnie do wrzenia. Następnie zdejmujemy z ognia, a powierzchnię naparu skraplamy kilkoma kroplami zimnej wody, aby fusy opadły na dno.
-
Perkolator
Specjalny przyrząd do zaparzania kawy, skonstruowany we Francji w 1827 roku, w którym wrząca woda parując przechodzi przez filtr wypełniony kawą,a następnie przesącza się, opadający w dół. Urządzenie to miało niestety jedną wadę – kawa się w nim zagotowywała i napar nabierał gorzkiego smaku. W latach osiemdziesiątych XX w. perkolator stał się bardzo popularny w Stanach Zjednoczonych.
-
Zaparzacz firmy Chemex
Bardzo popularny zaparzacz do kawy używany w Ameryce. Wykonany jest ze szkła i drewna (tradycyjny model), a w kształcie i działaniu podobny do klepsydry. Czyszczenie tego zaparzacza było niezmiernie trudne Początkowo zaparzacze wydmuchiwano ręcznie ze szkła, dając im drewnianą osłonę. Obecnie Chemex produkuje ulepszoną wersję tego zaparzacza z elektrycznym ogrzewaniem wody, i do każdego załącza specjalne szczotki do ich czyszczenia.
-
Zaparzacz balansujący
Trzyczęściowe urządzenie do zaparzania kawy, które składa się ze zbiornika z wodą umieszczonego bezpośrednio nad palnikiem spirytusowym, puszki z kawą, wewnątrz której znajdował się filtr, oraz dzbanka, do którego spływał bezpośrednio gotowy napar. W tym zaparzaczu zbiornik z wodą jest hermetycznie połączony z filtrem.
-
Zaparzacz do espresso
Urządzenie skonstruowane w 2 poł. XiX w. Składa się z trzech części: dolnej, służącej jako zbiornik do gotowania wody, środkowej z pojemnikiem na kawę i filtrem oraz górnej – skraplacza, z którego napar kawy spływa przez specjalną rurkę do filiżanki. W 1 poło. XX w. dodano część czwartą – elektryczne źródło ciepła.
-
Zaparzacz kropelkowy
Urządzenie, w którym przez filtr ze zmieloną kawą przesącza się kroplami wrzątek. Różne są typy takich zaparzaczy. Niektóre wykonane są ze szkła lub ceramiki z odpowiednią perforacją z siatek metalowych i plastikowych, a ostatnio z wkładem papierowym.
-
Zaparzacz moka
Zaparzacz do bardzo mocnej, czarnej kawy, składający się z dwóch części, pomiędzy którymi znajduje się pojemnik z filtrem na średnio zmieloną kawę. Do dolnej części urządzenia wlewamy wodę i stawiamy na ogniu. Para z gotującej się wody przechodzi przez filtr z kawą i skrapla się w górnej części zaparzacza. Zaparzacz Moka nazywany jest również zaparzaczem espresso i napolitana.
-
Zaparzacz tłoczkowy
Zwany też “francuskim tłoczkiem”, bardzo wygodny i łatwy w obsłudze. Składa się ze szklanego cylindra w ażurowej obudowie, zazwyczaj metalowej, z wewnętrznym tłokiem zaopatrzonym w gęste sitko łatwo oddzielające fusy od naparu. Delikatna perforacja w postaci wąskich szczelinek lub drobnych oczek stanowi zasadniczą część dopasowanego do średnicy cylindra tłoczka. Do cylindra, na dno, wsypujemy drobno zmieloną kawę, zalewamy ją wrzątkiem, mieszamy i nakładamy na górną powierzchnię naparu tłok z filtrem, lekko naciskając go w dół. Po około 4 minutach cały osad (fusy) jest całkowicie przyciśnięty do dna cylindra, a nad nim znajduje się czysty, pozbawiony fusów napar. Kawę do filiżanek nalewamy prosto z cylindra.
-
Zaparzacze automatyczne
- ekspres przelewowy
Obecnie zaparzacze z automatycznymi filtrami stały się popularnymi elektrycznymi maszynkami do kawy i choć napar z tych maszynek nie jest najlepszy, chętnie się ich używa, bo oszczędzają czas i są proste w obsłudze. Działanie automatycznego zaparzacza składającego się z trzech podstawowych części: filtra, zbiornika na wodę i pojemnika na napar, jest bardzo proste. Automat podgrzewa wodę do optymalnej temperatury, przesącza przez filtr, dając gorący napój.
- ekspres wysokociśnieniowy
Urządzenie z automatycznym dozowaniem wody, automatyczną regulacją temperatury i programatorem do zaparzenia według określonej receptury. Należy go używać zgodnie z załączoną instrukcją.
Źródło: “Kawa.Legenda, historia, anegdota. Receptariusz” Leszek Rum, Wydawnictwo W KOLORACH TĘCZY, Wrocław 1996 oraz “Ilustrowany leksykon kawy” Leszek Rum, Wydawnictwo KURPISZ, Poznań 2004